تاثیر سوانح و حوادث روی “روان”

بهزاد وحیدنیا با اشاره به تاثیر سوانح و حوادث طبیعی و انسان ساخت بر روی روان افراد گفت: در بسیاری از حوادث و سوانح رانندگی که با آن مواجه هستیم، نباید از نقش وضعیت روان راننده در حین رانندگی غافل شد.

وی با اشاره به اینکه سلامت روان رانندگان موضوع مهمی است که باید به آنها توجه بیشتری شود، به حادثه واژگونی اتوبوس خبرنگاران و سرباز معلمان طی هفته گذشته اشاره کرد و افزود: سوانح و حوادثی که رخ می‌دهد، اثرات متفاوتی در افراد متفاوت بر جای می‌گذارند. به نظر می‌رسد که ۵۰ تا ۹۰ درصد افراد در طول زندگی مسائل تنش‌زا را تجربه می‌کنند اما براساس آمارهای جهانی فقط هشت درصد آنها به اختلال پس از سانحه مبتلا می‌شوند. 

وحیدنیا با اشاره به اینکه اختلال استرس حاد و اختلال استرس پس از سانحه عمده‌ترین و مهمترین اختلالاتی هستند که افراد و خانواده‌های آنها و شاهدین حادثه پس از مواجهه با حوادث با آن روبرو می‌شوند، تاکید کرد: لازم است در بحث بحرانها و بلایا حمایت‌های روانی و اجتماعی در دستور کار باشد و نیز یک تا سه ماه پس از آن مورد ارزیابی قرار گیرند و در صورت نیاز برای آنها مداخلات روانشناسی پیش بینی شود. به نظر می‌رسد همراه با استرس و اضطراب، افسردگی نیز از سایر اختلالاتی است که امکان دارد  افراد در بعد از حوادث با آن مواجه شوند. همچنین اختلال اضطرابی مانند حملات پانیک یا وحشت‌زدگی از آن دسته از اختلالاتی است که امکان دارد بعد از مواجهه با حادثه ناراحت‌کننده و غیرمنتظره تلخ این اتفاق برای افراد رخ دهد. 

وحیدنیا در ادامه اختلال استرس حاد را یکی دیگر از اختلالاتی عنوان کرد که ممکن است افراد بعد از تجربه سوانح دچار آن شوند و در این باره گفت: اغلب تا یک ماه پس از حادثه، افرادی که فشارهای روانی بالا را تجربه کرده‌اند، توان تطبیق با تغییر را نداشته‌اند و یا حمایت‌های عاطفی یا اجتماعی مناسبی را دریافت نکرده‌اند ممکن است با اختلال استرس حاد مواجه شوند. در هر صورت به نظر می‌رسد که مداخلات روانشناختی در بحران‌ها و بلایای طبیعی و انسان ساخت یکی از وجوهی است که هم دولت‌ها باید به آن بپردازند و هم مردم نسبت به آن حساس شوند. 

وی معتقد است که هرچقدر افراد از نزدیک شاهد اتفاقات باشند یا ارتباط عاطفی عمیق‌تری با افرادی که در حادثه حضور داشته اند،برقرار نمایند، بیشتر احتمال دارد تا هیجانات منفی و فشارهای روانی حادتری را تجربه کنند.

مدیرکل امور مشاوره و روانشناختی سازمان بهزیستی کشور در ادامه برنامه‌های سازمان بهزیستی در ارائه خدمات روانشناختی را تشریح کرد و افزود: سازمان بهزیستی علاوه بر برنامه‌های مدون حائز اهمیت در سلامت روانی و بهزیستی عمومی جامعه؛ تیم‌های مداخلات روانی و اجتماعی را در بلایای طبیعی و انسان ساخت در کنار خود دارد که به عنوان تیم‌های “محب” شناخته می‌شوند و در صورتی که افرادی دچار حادثه شوند یا تجربه تلخی از شرایط غیرمنتظره و ناگوار داشته باشند تیم‌های محب متشکل از روانشناس و مددکار، فعال و در محل مستقر می‌شوند. 

وحیدنیا یادآور شد: تیم‌های محب در ابتدا با مردم ارتباط موثری برقرار می‌کنند و امدادهای اولیه روانشناختی را به افراد درگیر ارائه می‌کنند. همچنین در مواقعی که فرد شرایط حادتری دارد، بحث غربالگری مطرح می‌شود و باید مداخلات ویژه‌ای برای آنها صورت گیرد و این امکان وجود دارد که بعد از غربالگری به مداخلات تخصصی نیاز باشد و همه این موارد جزو آن دسته خدماتی است که باید دولت‌ها آن را در اختیار مردم قرار دهند.

وحیدنیا همچنین اعلام کرد: خط مشاوره روانشناختی تلفنی ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی نیز در سراسر کشور به صورت فعال از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب آماده پاسخگویی است که مردم هزینه‌ای را به لحاظ تخصصی نمی‌پردازند و می‌توانند با مشاوران تماس گیرند.