نقش والدین در رشد سالم در دختران نوجوان

والدین و دختران نوجوان

بسته آموزشی حمایتی دوره بلوغ برای والدین

نوجوانی دوره ی ایجاد تغییرات جسمی، شناختی، اجتماعی- عاطفی و محیطی برای افراد است. و با افزایش توانایی در تفکر، شروع بلوغ و تغییر در روابط باخانواده، دوستان، مدرسه و اجتماع، انتظارات همسالان، خانواده و جامعه، نقشهای خانوادگی، مسئولیتها، چالش در جهت کسب نقشهای اجتماعی جدید، مدیریت تکالیف زندگی، بدون وابستگی بیش ازحد به افراد دیگر و ایجاد جهت گیری جدیدی برای آینده به عنوان بزرگسالان  مستقل و مولّد همراه است. نوجوانی سرآغاز تحوّالت و تغییرات جسمی، روانی و اجتماعی است. که بر عملکرد فرد در بزرگسالی تأثیر میگذارد و ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. مانند نگرانی در مورد آینده تحصیلی و شغلی، مشکالت جنسی، ناراحتی، افسردگی، مصرف الکل و مواد مخدر، افکار خودکشی، ایجاد مشکالاتی در مدرسه، تعارض با والدین و همسالان . برآورد شده است که 60 تا 70درصد از ناتوانایی و ناسازگاری سالهای زندگی در نوجوانان سراسر دنیا در طول 12 تا 24 سالگی است.

این مشکالات به خصوص زمانی که با عوامل آسیب زای دیگری همراه باشد. مانند عضویت در گروه همساالان نامناسب، طلالق و جدایی والدین، دلبستگی ناایمن، فوت نزدیکان به خصوص اعضای خانواده، ازدواج مجدد والدین، هویت جنسی نامشخص، سؤمصرف مواد، فرار ازمدرسه، قوانین بی ثبات والدین، والدین رهاکننده ویا غفلتکننده، بیماریهای روانی والدین، خانواده آشفته، فقدان انگیزش، مشکالت قانونی و جنایی والدین.این موارد سازگاری نوجوان در سن بلوغ را سخت تر می کند.از این رو نقش والدین در دوره بلوغ نوجوانان بسیار پر رنگ می باشد.

نقش والدین در دوره بلوغ نوجوانان

والدگری یکی از مؤلفه های اساسی در رشد نوجوانان است. و اغلب با مهمترین دستاوردهای نوجوانان مانند تواناییهای شناختی و اجتماعی و سازگاری رابطه دارد. سازگاری توانایی انطباق، همکاری و کنار آمدن با خود، محیط و دیگران است. خانواده اولین پایه گذار شخصیت، ارزشها، معیارهای فکری و همچنین یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی و حفظ عواطف انسانی است. نوجوانی در وهله اول، دگرگون شدن و تغییر یافتن است. ولی در عین حال دوره شکل گیری و مجهز شدن برای مقابله با مسائل زندگی است. مسائلی که در زندگی روزمره در اجتماع بزرگسالان مطرح میشود. و وی باید در مقابل آنها وضع مشخصی به خود بگیرد. یکی از ویژگیهای خانواده سالم، حمایت و کمک به نوجوان  برای تمایزیافتگی است.

به این معنا که دخترشان  یاد بگیرد بین کارکرد عقلانی و احساسی خود تمایز قائل شود. و نیز کارکرد خود را از اعضای خانواده جدا کند. تمایز از خود، توانایی پیوستن به دیگران بدون واکنش پذیری بیش از حد احساسی نسبت به جذر و مد ذاتی در رابطه تعریف شده است.

بر اساس این نظریه، کسانی که تمایزیافتگی خوبی دارند، رفتاری مستقل دارند و در روابط خود واکنشهای هیجانی کمتری نشان میدهند. آنها میتوانند در حالی که با دیگران ارتباط صمیمانه دارند، مرزهای هویت خود را حفظ کنند. و رفتارهای معطوف به هدف نشان دهند. اینگونه افراد میتوانند احساس و تفکر خود را از هم متمایز کنند. آنها را با توجه به موقعیت به کار گیرند. و همچنین اضطراب و دیگر هیجانهای خود را کنترل کنند. در روابط خود کمتر دچار مشکل شوند. میزان تمایزیافتگی و عملکرد خانواده بر سالمت روان فرد مؤثر است.

حال با توجه به اینکه در بعضی پژوهشها نشان داده شده است که تک فرزندان بیشتر از دیگران به اختلالات اضطرابی دچار میشوند. این مسئله میتواند به دلیل مسئولیتپذیری بیش از حد و حس کمالگرایی آنان باشد. یعنی این حس که باید هر کاری را به بهترین نحو ممکن انجام بدهند. در هر کاری بهترین باشند؛ نظر مثبت دیگران را جلب کنند و آنان را از خود راضی نگه دارند. این گرفتن تأیید دیگران برایشان خیلی مهم است، باعث ایجاد اضطراب در آنان میشود؛ چرا که دائم بیم دارند که شکست بخورند و نتوانند موفق شوند. و در اینجاست که اهمیت مفهوم خود متمایزسازی در نوجوانان دختر روشن میشود. والدین آگاه با حمایت و زمینه سازی مناسب می توانند نقشی جدی در شکل گیری شخصیت منسجم در دختران خود شوند.