سیتالوپرام داروی ضد افسردگی
سیتالوپرام به انگلیسی: Citalopram تحت نام تجاری Celexa؛ سیتاکسا یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین است که برای درمان اختلال افسردگی اساسی به کار برده می‌شود.شروع اثرات ضد افسردگی ممکن است یک تا چهار هفته طول بکشد.این دارو از طریق خوراکی مصرف می‌شود.
عوارض جانبی رایج شامل تهوع، مشکل در خواب، مشکلات جنسی، لرزش، احساس خستگی و تعریق است.عوارض جانبی جدی شامل افزایش خطر خودکشی در افراد زیر ۲۵ سال، سندرم سروتونین، گلوکوم و سندرم کیوتی است. سیتالوپرام نباید برای شخصی که از مهار کننده MAO استفاده می‌کند، مصرف شود. سندرم قطع داروی ضد افسردگی هنگام متوقف شدن روند مصرف ممکن است بروز کند.نگرانی‌هایی وجود دارد که استفاده در دوران بارداری ممکن است به کودک آسیب برساند.
تاریخچه
سیتالوپرام در سال ۱۹۸۹ توسط شرکت دانمارکی لوندبک ساخته شد و با پایان مدت حق انحصاری تولید آن در سال ۲۰۰۳ کمپانی‌های دیگر داروسازی نیز ساخت آن را آغاز کرده‌اند. سیتالوپرام برای استفاده پزشکی در ایالات متحده در سال ۱۹۸۸ تصویب شد.
موارد مصرف
استفاده از سیتالوپرام برای درمان افسردگی حالت مورد تأیید است. این دارو همچنین در کاهش نوروپاتی دیابتی و انزال زودرس نیز مؤثر است و مصرف هم‌زمان آن به همراه آمی تریپتیلین برای جلوگیری از حملات میگرن شدید مؤثر است. سیتالوپرام تأثیر بسیار قابل توجهی در درمان بیماری افسردگی و اختلال وحشت‌زدگی دارد.
افسردگی
در موسسه ملی بهداشت و درمان و تعالی بالینی رتبه ده داروی ضد افسردگی برای اثربخشی و مقرون به صرفه بودن دارا می‌باشد. سیتالوپرام از نظر اثربخشی پنجم است پس از میرتازاپین، اس سیتالوپرام، ونلافاکسین و سرترالین و چهارم از نظر مقرون به صرفه بودن است.
اختلال هراس
سیتالوپرام در کشورهای اروپایی و بریتانیا برای اختلال هراس، با یا بدون آگوروفوبیا مجوز دارد.
دیگر
سیتالوپرام ممکن است برای برطرف کردن اضطراب، افسرده خویی،اختلال دیسفوریای قبل از قاعدگی، اختلال بدشکلی بدن و اختلال وسواسی-جبری استفاده شود.به نظر می‌رسد که این دارو به اندازه فلووکسامین و پاروکستین در اختلال وسواس فکری عملی مؤثر باشد.برخی تحقیقات توصیه می‌کنند که در صورت وجود مقاومت برای درمان اختلال وسواس جبری، دارو به صورت وریدی تزریق شود. سیتالوپرام می‌تواند به اندازه مکلوبمید در درمان اضطراب اجتماعی اثرگذار باشد.مطالعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد سیتالوپرام می‌تواند در کاهش رفتارهای تهاجمی و تکانشی مفید باشد.به نظر می‌رسد برای درمان اختلالات رفتاری مرتبط با زوال عقل از دارونما عملکرد بهتری داشته باشد.همچنین برای درمان بیش فعالی جنسی که در دوران ابتدایی آلزایمر بروز می‌کند کارگر باشد.
یک متاآنالیز، شامل مطالعاتی پیرامون فلوکستین، پاروکستین، سرترالین، اسکیتالوپرام و سیتالوپرام در مقابل دارونما، نشان داد که بازدارنده‌های بازجذب سروتونین در کاهش علائم سندرم قبل از قاعدگی چه به‌طور مداوم و چه فقط در مرحله لوتئال می‌توانند مؤثر باشند.
برای درمان الکلیسم، سیتالوپرام در مطالعات مربوط به مشروبات الکلی نشان داد که فرد احتمالاً با کاهش میزان مصرف مواجه شود.
در حالی که سیتالوپرام در پیشگیری از میگرن کمتر از آمیتریپتیلین اثرگذار است، در موارد بروز مقاومت به درمان، می‌تواند به عنوان داروی کمکی تجویز شود.همچنین این دارو در بهبود گرگرفتگی نیز کاربردهایی دارد.
یک مطالعه کنترل شده تصادفی در سال ۲۰۰۹ هیچ فایده یا عوارض جانبئ در کودکان اوتیستیک را در صورت مصرف سیتالوپرام، نشان نداد و این تردید را ایجاد کرد که آیا داروهای بازجذب سروتونین برای درمان رفتارهای تکراری در کودکان اوتیسم مؤثر هستند یا خیر.برخی تحقیقات نشان می‌دهد سیتالوپرام با اتصالات پروتئین کانابینوئید در مغز موش تداخل می‌کند و همین هم به عنوان علت بالقوه برخی از اثرات ضد افسردگی دارو مطرح می‌شود.
توضیحات دارو
مکانیسم اثر:
این دارو با مهار بازجذب سروتونین منجر به تاثیر مثبت درارتباط بین سلول های عصبی در سیستم عصبی مرکزی می شود و باعث برقراری تعلدل شیمیایی در مغز می شود.
مقدار مصرف:
مقدار مصرف هر دارو را پزشک معالج تعیین می کند ولی مقدار مصرف معمول این دارو به شرح زیر می باشد:
بزرگسالان
افسردگی
دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم یکبار در روز
دوز نگهدارنده: ۲۰ تا ۴۰ میلی گرم یکبار در روز
حداکثر دوز: ۴۰ میلی گرم در روز
تنظیم دوز این دارو در فواصل حداقل یک هفته ای انجام می شود.
افراد بالای ۶۰ سال
افسردگی
دوز توصیه شده: ۲۰ میلی گرم یکبار در روز
عوارض جانبی:
در صورت بروز علائم زیر فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
احساس سبکی سر، اختلالات بینایی، سردرد همراه با درد قفسه سینه و گیجی شدید، احساس سفتی عضلانی، تعریق، لرزش، علائم افزایش سروتونین در بدن شامل تحریک پذیری، توهم، تب، افزایش ضربان قلب، تهوع، استفراغ، اسهال، از دست دادن تعادل، غش کردن، علائم کاهش سطح سدیم در بدن شامل سردرد، گیجی، ضعف شدید، استفراغ، از دست دادن تعادل، حرف زدن بریده بریده
عوارض شایع: اختلال حافظه و تمرکز، سردرد، خواب آلودگی، خشکی دهان، افزایش تعریق، بی حسی و گزگز کردن، بی خوابی، افزایش ضربان قلب، بی خوابی، تغییرات وزن، علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی، مشکلات جنسی
بارداری و شیردهی:
به طور کلی در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود. از شروع مصرف این دارو یا قطع مصرف آن در دوران بارداری بدون اطلاع پزشک خودداری کنید.
تداخلات دارویی:
در صورت مصرف داروهای سایمتیدین، سایر داروها ضد افسردگی، هایپیران، وارفارین، دیگوکسین، پروپافنون، فلکائینید، دیازپام، لیتیوم، والپروات، سوماتریپتان، زولمیتریپتان حتما پزشک خود را مطلع کنید.
نحوه مصرف
سیتالوپرام به‌طور معمول در یک دوز، صبح یا عصر مصرف می‌شود. می‌توان آن را به همراه غذا یا بدون غذا مصرف کرد. مصرف با غذا جذب آن را افزایش نمی‌دهد،اما انجام این کار می‌تواند به جلوگیری از تهوع کمک کند.۳۳ گیرنده‌های 5HT3 استفراغ را تحریک می‌کنند. در صورت وجود بدن، این عارضه جانبی باید فروکش کند زیرا بدن با دارو تطبیق می‌یابد.
سیتالوپرام بیشتر در دوز درمانی ۲۰ تا ۴۰ میلیگرم در روز به خوبی تحمل می‌شود و عارضه چندانی ندارد. احتمال تداخل دارویی سیتالوپرام از دیگر داروهای بازجذب سروتونین کمتر است و در هنگام اوردوز هم داروی کم خطری است. با این حال گزارش‌هایی از مرگ با مصرف ۸۴۰ تا ۱۹۶۰ میلیگرم گزارش شده‌است. امکان بروز سندرم ترک داروهای بازجذب سروتونین پس از قطع مصرف سیتالوپرام وجود دارد. به همین جهت توصیه می‌شود که قطع مصرف به‌طور تدریجی انجام شود.
اختلال عملکرد جنسی
علائم شایع شامل اختلال در نعوظ، کاهش میل جنسی، انزال دیررس، خشکی واژینال و عدم حساسیت پستان در زنان است.
ضربان قلب غیرطبیعی
در اوت ۲۰۱۱، FDA اعلام کرد، “Citalopram باعث طولانی شدن فاصله QT وابسته به دوز می شود. سیتالوپرام نباید در دوزهای بالاتر از ۴۰ میلی گرم در روز تجویز شود. “
اثرات غدد درون ریز
مانند سایر مهارکنندگان بازجذب سروتونین، سیتالوپرام می‌تواند باعث افزایش سطح پرولاکتین سرم شود.
بارداری
قرار گرفتن در معرض ضدافسردگی از جمله سیتالوپرام در دوران بارداری با مدت زمان حاملگی کوتاه‌تر سه روز، افزایش خطر زایمان زودرس ۵۵٪، کاهش وزن هنگام تولد و نمرات Apgar پایین‌تر با <۰٫۴ امتیاز همراه است. قرار گرفتن در معرض ضد افسردگی با افزایش خطر سقط خودبخودی همراه نیست. مشخص نیست که آیا شیوع نقایص دیواره قلب در کودکانی که مادرانشان در اوایل بارداری مهارکنندگان بازجذب سروتونین مصرف کرده‌اند، بیشتر باشد.
خودکشی
در ایالات متحده، سیتالوپرام دارای یک هشدار جعبهٔ سیاه است که می‌گوید ممکن است تفکر و رفتار خودکشی را در افراد زیر ۲۴ سال افزایش دهد.
علائم قطع مصرف
علائم برداشتن می‌تواند هنگامی که این دارو به‌طور ناگهانی متوقف شود، مانند پاراستزی، مشکلات خواب مشکل در خواب و خواب شدید، احساس سرگیجه، اضطراب یا اضطراب، تهوع، استفراغ، لرزش، گیجی، تعریق، سردرد، اسهال، تپش قلب، تغییر در احساسات، تحریک پذیری و مشکلات بینایی در بینایی و بینایی. با پایان یافتن درمان سیتالوپرام باید بتدریج کاهش یابد.
مصرف بیش از حد
مصرف بیش از حد ممکن است باعث استفراغ، آرامش، اختلال در ریتم قلب، سرگیجه، تعریق، حالت تهوع، لرزش و به ندرت فراموشی، گیجی، اغما یا تشنج شود.۵۰ سیتالوپرام خطرناکترین گونه مهارکنندگان بازجذب سروتونین در صورت مصرف بیش از حد است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.